Σελίδες

Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2009

Ποιος συζητά σοβαρά για την οικονομία;


Βάση των δημοσκοπήσεων το 60% και πλέον των Ελλήνων πολιτών θεωρούν την οικονομία το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα της καθημερινότητάς τους. Και σε αυτό το μεγάλο ποσοστό δεν ανήκουν μόνο οι χαμηλόμισθοι και οι συνταξιούχοι ή εν πάση περιπτώσει οι ευπαθείς κοινωνικές ομάδες που με δυσκολία τα βγάζουν πέρα. Ανήκουν κι οι «κατέχοντες» που αισθάνονται φόβο κι αβεβαιότητα για τη διατήρηση των κεκτημένων τους, για το επίπεδο ζωής που δημιούργησαν και απειλείται.

Παρ’ όλα αυτά, οι έχοντες σήμερα (πολιτικοί και ΜΜΕ) την ευθύνη για το περιεχόμενο του δημόσιου διαλόγου επιδεικνύουν μια απροκάλυπτη και ύποπτη αδιαφορία για τη βούληση σημαντικού κομματιού της ελληνικής κοινωνίας να συζητηθεί σοβαρά το ζήτημα. Η έμφαση δίνεται σε δευτερεύοντα ζητήματα που αποπροσανατολίζουν τη σκέψη, που προκαλούν σύγχυση κι εντέλει δεν παράγουν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Στο πλαίσιο αυτό, υπερπροβάλλουν υπαρκτές ή ανύπαρκτες κοινωνικές διεκδικήσεις, υπαρκτά ή ανύπαρκτα κοινωνικά δικαιώματα, αναδεικνύουν τη φωνασκία, προάγουν τη στείρα αντιπαράθεση, αναλώνονται στη σκανδαλολογία και την εκλογολογία.

Ακόμα κι εκείνοι που επιχειρούν να διατυπώσουν μια άποψη που να αφορά στην ουσία του σημερινού προβλήματος, τυγχάνουν δυσμενούς μεταχείρισης. Χαρακτηριστική είναι η έκταση που δόθηκε στα όσα είπε πρόσφατα ο κ. Κώστας Σημίτης στην Πάτρα. Χωρίς να εξετάζεται η ορθότητα ή μη της οικονομικής του ανάλυσης, οι συμπάθειες ή αντιπάθειες που διατηρεί στην κοινωνία ή σε ορισμένα ΜΜΕ, η ουσία είναι πως ο πρώην πρωθυπουργός διατύπωσε την άποψή του για τη διεθνή και ελληνική οικονομία, εξέφρασε με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο την ανησυχία του για το τι μέλλει γενέσθαι, πλην όμως ουδείς έδειξε να ενδιαφέρεται. Τα κανάλια αναπαράγανε μόνο το κομμάτι εκείνο της ομιλίας του που ασκούσε κριτική στην κυβέρνηση… Ανάλογα κινήθηκαν και κάποιες εφημερίδες. Μέχρι εκεί.

Χθες ο υπουργός Οικονομίας κατέθεσε στην ΕΕ, το αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας. Και πάλι όμως. Ένα τόσο σημαντικό θέμα αναλύεται μέσα στο στενό πλαίσιο των κομματικών επιδιώξεων και εντυπώσεων, χωρίς να αποτελεί τη βασική συνιστώσα του δέοντος προβληματισμού για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και το τόπου γενικότερα. Κι είναι δυστύχημα σε αυτή την τόσο κρίσιμη συγκυρία, όπου η αγορά ασφυκτιά και ο εφιάλτης της ανεργίας κτυπά την πόρτα κάθε ελληνικής οικογένειας, όλοι να βάλλουν εναντίον όλων, όλοι να αναζητούν να μεταφέρουν τις όποιες ευθύνες τους σε άλλους και γενικά να μην ανοίγει ένας ουσιαστικός διάλογος για την από κοινού αντιμετώπισης ενός υπαρκτού κινδύνου που σε τελική ανάλυση απειλεί το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.

Π.Κ.Μαυρίδης
(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ, 31.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2009

Σε αναζήτηση σύμπλευσης


Μια από τις λιγοστές βεβαιότητες της ελληνικής πολιτικής σκηνής, είναι πως τον Ιούνιο έχουμε Ευρωεκλογές! Βεβαία, πλέον, είναι κι η σημερινή συνάντηση των κ.κ. Παπανδρέου – Αλαβάνου. Αβέβαια, είναι η κατάληξή της, αλλά λίγες ώρες αναμονή κι θα φανεί αν το ιδιότυπο φλερτ ΠΑΣΟΚ – ΣΥΡΙΖΑ έχει προοπτικές να γίνει αρραβώνας γιατί όχι και γάμος…!

Οι «ανανεωτικοί» του ΣΥΝ θα έβλεπαν θετικά μια τέτοια εξέλιξη. Είναι εκείνοι που αντιλαμβάνονται τη σύγχρονη Αριστερά ως πρωταγωνίστρια στη κατεύθυνση των μεγάλων προοδευτικών συσπειρώσεων για μια προοδευτική διακυβέρνηση και αντ’ αυτού εισπράττουν ένα ΣΥΡΙΖΑ που έχει λυμένο το ζωνάρι για καβγά με όλα τα υπόλοιπα κόμματα.

Εδώ κι ένα χρόνο το δίδυμο της εξουσίας του ΣΥΡΙΖΑ δεν πράττει τίποτα από το να καταγγέλλει και να αρνείται. Αρχικά, το σχέδιο λειτούργησε. Οι φωνές κι οι εντυπωσιασμοί φούσκωσαν τα δημοσκοπικά πανιά του ΣΥΡΙΖΑ που βγήκε στη μέση της θάλασσας με το αδιανόητο ποσοστό του 16%. Όταν όμως τα κύματα άρχισαν να κτυπούν το σκάφος, η ηγεσία έπαθε ναυτία. Οι ζαλάδες οδήγησαν σε εσφαλμένες επιλογές και σε μια αλαζονική συμπεριφορά έναντι του ΠΑΣΟΚ που ενόχλησε τους προοδευτικούς ψηφοφόρους. Όχι γιατί ξαφνικά είδαν ένα βελτιωμένο ΠΑΣΟΚ, ούτε και τις εκκλήσεις του για συνεργασία πολιτικά ειλικρινείς και ανιδιοτελείς. Αλλά γιατί σε ώρες κρίσιμες για τον τόπο, όπου στο τιμόνι βρίσκεται μια κυβέρνηση με εμφανείς αδυναμίες, δεν χωρούν πολυτέλειες αντιδικιών στην ευρύτερη δημοκρατική παράταξη.

Όπως όμως συμβαίνει στη ζωή, έτσι και στην πολιτική, οι ίλιγγοι και οι ζαλάδες είναι συγκυριακές. Κι όταν επέρχεται νηφαλιότητα, οι καταστάσεις αντιμετωπίζονται με ψυχραιμία και ρεαλισμό. Βάση λοιπόν των νέων δεδομένων, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μια τελευταία ευκαιρία να ξαναμπεί στο πολιτικό παιχνίδι, όσο ακόμα στην κοινωνία δεν έχει παγιωθεί η αντίληψη πως το ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να κυβερνήσει μόνο και αυτοδύναμο.

Όσο υπάρχουν ακόμα εκείνοι που θεωρούν απαραίτητη μια δύναμη για να εξισορροπεί την κυβερνητική αυταρέσκεια των περισσοτέρων και σημαντικότερων στελεχών του ΠΑΣΟΚ. Κι αυτή η δύναμη δεν μπορεί παρά να προέλθει από μια σύγχρονη και σώφρων Αριστερά που θα εμπλουτίσει το «σύγχρονο» λόγο του Γιώργου Παπανδρέου και θα εκλογικεύει κάθε φορά τα μεθυσμένα απ’ τη λογική της εξουσίας στελέχη του ΠΑΣΟΚ.

Τίποτα απ’ όλα τα παραπάνω είναι βέβαιο πως θα συμβεί. Το βέβαιο είναι πως το Ιούνιο θα έχουμε Ευρωεκλογές κι εκεί ο καθένας θα θελήσει να μετρήσει τις δυνάμεις του. Αβέβαιο είναι αν η καταμέτρηση δυνάμεων θα γίνει νωρίτερα…

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 30.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2009

Υπερκομματικός



Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ, 29.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2009

Προσδοκίες για αλλαγή


Ο αέρας της αλλαγής γίνεται εύκολα αισθητός! Μόλις μια εβδομάδα μετά την εντυπωσιακή του ορκωμοσία, ο Μπαράκ Ομπάμα δεν έμεινε στις εντυπώσεις. Χωρίς την παραμικρή χρονοτριβή έθεσε σε τροχιά υλοποίησης τις προεκλογικές του δεσμεύσεις. Έδωσε εντολή για κλείσιμο του Γκουαντάναμο και τώρα θέτει στο επίκεντρο των προτεραιοτήτων του την προστασία του περιβάλλοντος, την μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ορίζοντας διαπραγματευτή για το Πρωτόκολλο του Κιότου.

Η «πράσινη στροφή» του νέου Πλανητάρχη σηματοδοτεί το πέρασμα σε μια άλλη εποχή. Σηματοδοτεί τη συνειδητοποίηση ύπαρξης του νέου εχθρού που απειλεί την ασφάλεια και την ευημερία του Δυτικού Κόσμου. Ποιος, αλήθεια, μπορεί να τα βάλει με τη Φύση; Ποιος μπορεί να τα βάλει με τον ίδιο το Θεό; Το ερώτημα αμείλικτο κάθε φορά που ο άνθρωπος και οι πλέον οργανωμένες κοινωνίες στέκονται με δέος μπροστά στην οργή της Φύσης.

Ο νέος πρόεδρος έθεσε το θέμα στην πραγματική του διάσταση: «Η εξάρτησή μας από το εισαγόμενο πετρέλαιο και η κλιματική αλλαγή συνιστούν απειλές για την ασφάλεια του αμερικανικού λαού. Η Αμερική δεν θα γίνει όμηρος των μειούμενων ενεργειακών πόρων, εχθρικών καθεστώτων και ενός θερμαινόμενου πλανήτη». Κι αφού διέγνωσε την απειλή, έθεσε το στόχο για την αντιμετώπισή της: «Στόχος μας είναι να χτίσουμε μια νέα ενεργειακή οικονομία, η οποία θα δημιουργήσει εκατομμύρια δουλειές».

Με ένα σπάρο, δυο τρυγόνια! Σε μια χώρα που πλήττεται εξίσου από καταστροφικούς τυφώνες και μεγάλη οικονομική κρίση, η «ενεργειακή οικονομία» του Μπαράκ Ομπάμα έρχεται ως μάννα εξ ουρανού, να ταΐσει με προσδοκίες (για την ώρα τουλάχιστον) ένα λαό γεμάτο ανασφάλειες και σε πλήρη σύγχυση. Και καλύτερο περιβάλλον με λιγότερους τυφώνες και νέες δουλειές με διασφαλισμένες οικονομικές απολαβές!

Η ρητορεία, πλέον με εφαρμογές στην πράξη, του Μπαράκ Ομπάμα, καθιστά πιο εύληπτο και κατανοητό το πολιτικό στίγμα του Γιώργου Παπανδρέου που εδώ και τέσσερα χρόνια μιλά για την «πράσινη ανάπτυξη». Παράλληλοι δρόμοι που αρχίζουν να συγκλίνουν; Μάλλον όχι. Πάντα σε σύγκλιση ήταν. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έχει σαφώς περισσότερες προσλαμβάνουσες από τις διεθνείς (νέες) τάσεις, από το συνολικό διεθνές γίγνεσθαι, απ’ ότι συμβαίνει σε μια χώρα που φιλοδοξεί να κυβερνήσει. Ως υπουργός Εξωτερικών των κυβερνήσεων Σημίτη είχε την ευκαιρία να επισκεφθεί κάθε γωνιά του Πλανήτη και να οσφρίζεται το μέλλον. Ως πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, παραμένει και θεσμικά, στο επίκεντρο του διεθνούς προβληματισμού.

Αυτό που μέχρι σήμερα προβάλλονταν ως μειονέκτημα, τείνει να μετατραπεί σε πλεονέκτημα.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ, 28.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Τρίτη 27 Ιανουαρίου 2009

Λύσεις με καθαρούς κανόνες


Το πόσο η κοινωνία και η αγορά προηγείται της πολιτικής ηγεσίας του τόπου επιβεβαιώθηκε κι από τον τρόπο που εκδηλώθηκε αυτή τη φορά η εξέγερση των αγροτών. Η κυβέρνηση αιφνιδιάστηκε, όχι λόγω «μειωμένων αντανακλαστικών» του κ. Σωτήρη Χατζηγάκη – όπως του καταλόγισε ο προκάτοχός του κ. Σάββας Τσιτουρίδης – αλλά λόγω εσφαλμένης αξιολόγησης του αγροτικού προβλήματος στη χώρα. Του λόγου το ασφαλές αποδεικνύει το γεγονός ότι η κυβέρνηση είχε λάβει έγκαιρα τα μηνύματα για τον αναβρασμό που επικρατούσε στους κόλπους των αγροτών κι είχε λάβει τα μέτρα της.

Διόλου τυχαία δεν ήταν λοιπόν η τοποθέτηση του κ. Χατζηγάκη στη θέση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης. Ο πρωθυπουργός θεώρησε ότι στο πρόσωπο ενός πολιτικού του οποίου η εντιμότητα δεν αμφισβητείται, με ήπιο πολιτικό λόγο και σεμνή παρουσία, με διασυνδέσεις, λόγω εντοπιότητας, στο σκληρό πυρήνα των αγροτοσυνδικαλιστών, με εμπειρία και γνώση των αγροτικών θεμάτων λόγω προηγούμενης θητείας στο υπουργείο Γεωργίας, οι αγρότες θα έβρισκαν έναν αξιόπιστο συνομιλητή. Μάλιστα, η πρόθεση του κ. Χατζηγάκη να καλλιεργήσει ένα κλίμα εμπιστοσύνης έγινε ορατή απ’ την πρώτη στιγμή ανάληψης των καθηκόντων του, όταν δήλωσε πως οι αγρότες έχουν δίκιο, προσκαλώντας τους σε ένα «ειλικρινή διάλογο».

Ήταν όμως ήδη πολύ αργά. Οι καλές προθέσεις του νέου υπουργού δεν ήταν ικανές να ανακόψουν την αντίστροφη μέτρηση για την κάθοδο των αγροτών στα μπλόκα των εθνικών οδών. Έτσι, χωρίς χρονοτριβή, η κυβέρνηση πέρασε στο δεύτερο στάδιο του αρχικού της σχεδιασμού, ανακοινώνοντας το πακέτο παροχών των 625 εκ. €, το οποίο, προφανώς, είχε έτοιμο και προόριζε για την περίπτωση που οι αγρότες θα βγουν στους δρόμους. Η άρνηση των αγροτών να το αποδεχθούν, κατέδειξε την εσφαλμένη εκτίμηση της κυβέρνησης. Μια εκτίμηση που εδράζεται στην πεποίθηση ότι οι αγρότες ικανοποιούνται – πρόσκαιρα όπως αποδεικνύει η ιστορία – από τέτοιου είδους παροχές και αποσύρονται στα χωράφια τους, μέχρι την επόμενη κινητοποίηση...

Οι εποχές όμως άλλαξαν. Μοιραία, άλλαξε η ανθρωπογεωγραφία και η νοοτροπία των αγροτών. Όπως διαπιστώνεται, η νέα γενιά αγροτών ουδεμία σχέση έχει με την παλαιότερη. Άνθρωποι με ανώτερη μόρφωση και τεχνική κατάρτιση, επέλεξαν συνειδητά, με επιχειρηματικό πνεύμα, τη γεωργική απασχόληση. Έχουν κατανοήσει ότι δεν μπορούν να στηρίζονται στις κοινοτικές επιδοτήσεις και κρατικές ενισχύσεις, γνωρίζουν πως πρέπει να αναζητήσουν νέες δυναμικές καλλιέργειες και δεν εξαπατώνται από μικροκομματικά, ψηφοθηρικά παιχνίδια τοπικών κομματαρχών ή «στρατηγών» των κάμπων. Το μόνο που ζητούν απ’ την Πολιτεία, είναι να διασφαλίσει δίκαιους και καθαρούς κανόνες στον κύκλο της οικονομίας που οδηγεί ένα προϊόν από το χωράφι στο πιάτο του καταναλωτή.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ στις 27.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2009

Βελούδινα, πλησίον του Μαξίμου


Όπως και στη ζωή, έτσι και στην πολιτική “η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο”. Πριν από έντεκα περίπου χρόνια, το βράδυ της 3ης Φεβρουαρίου του 1998”, ο Κώστας Καραμανλής σε μια κίνηση αρχηγικής πυγμής διέγραφε το βασικό του αντίπαλο για την αρχηγεία του κόμματος, Γιώργο Σουφλιά. Τρία χρόνια αργότερα, ο Λαρισαίος πολιτικός επέστρεφε στο κόμμα που είχε εισέλθει σε τροχιά ανακατάληψης της εξουσίας. Η ολική επαναφορά Σουφλιά, όμως πραγματοποιήθηκε επτά χρόνια μετά, την 8η Ιανουαρίου του 2009, όταν ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, μια μέρα μετά τον ανασχηματισμό του Κώστα Καραμανλή, ετέθη επικεφαλής της Διυπουργικής Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής. Θέση με την οποία ανέλαβε ατύπως ρόλο (συγ)κυβερνήτη της χώρας – κάτι για το οποίο ελάχιστοι πλέον αμφιβάλουν…

Η άτυπη εκχώρηση εξουσίας συνέβη χωρίς ο κ. Σουφλιάς να ενστερνιστεί τις αρχές και τις αντιλήψεις του Καραμανλισμού. Πολύ δε περισσότερο χωρίς να γίνει φίλος του πρωθυπουργού. Επί πέντε χρόνια διατήρησε ένα αυτόνομο πολιτικό ρόλο, υιοθετώντας θέσεις και απόψεις που ήταν σε αντίθετη κατεύθυνση με τις επιλογές στενών συνεργατών του κ. Καραμανλή – οι οποίοι πλέον είναι εκτός κυβερνητικού σχήματος. Αντιθέτως, φίλα προσκείμενοι στο κ. Σουφλιά πολιτικοί ανέλαβαν σημαντικά κυβερνητικά πόστα, καλούμενοι να σηκώσουν το κύριο βάρος των κυβερνητικών πρωτοβουλιών για κεντρικά ζητήματα της κυβερνητικής πολιτικής ατζέντας, όπως η Οικονομία και η Παιδεία.

Έχοντας πετύχει, έστω κι ετεροχρονισμένα, σε μεγάλο βαθμό το στόχο που είχε θέσει όταν προ ετών διεκδικούσε την ηγεσία του κόμματος, ο Λαρισαίος πολιτικός οδεύει προς την επίτευξη του επόμενου στόχου. Ο πλέον προφανής εντοπίζεται χωροταξικά στην Ηρώδου Αττικού, πλησίον όμως του Μεγάρου Μαξίμου. Αλλά για να φτάσει ως εκεί μένουν ακόμα να γίνουν πολλά.

Το κυριότερο είναι να διασφαλιστεί η συνοχή και η ενότητα της παράταξης. Κάτι που θα τεθεί σε δοκιμασία στην περίπτωση που τρωθεί περαιτέρω η αρχηγική εικόνα του Κώστα Καραμανλή, που το ΠΑΣΟΚ συνεχίσει να αυξάνει το προβάδισμα έναντι της ΝΔ και, ακόμα χειρότερα, στην περίπτωση που η ΝΔ υποστεί συντριπτική ήττα στις Ευρωεκλογές. Κατά συνέπεια, ο κ. Σουφλιάς και ο υπολογίσιμος πλέον πολιτικός πόλος που εκπροσωπεί στο εσωτερικό του κόμματος, έχει κάθε συμφέρον να μην αφήσει μόνο κι ανυπεράσπιστο τον πρωθυπουργό κι ό,τι αντιπροσωπεύει πολιτικά. Διότι σε αντίθετη περίπτωση η “βελούδινη” μετάβαση στη “μετά Καραμανλή εποχή” (όποτε κι αν αυτή γίνει...), που κάθε εχέφρων ΝΔκράτης, και όχι μόνο, θα επιθυμούσε, θα καταστεί πρακτικά ανέφικτη…

Π.Κ.Μαυρίδης
(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 25.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Σάββατο 24 Ιανουαρίου 2009

Μεταρρυθμίζεται...


Να λοιπόν που ήρθε η μεγάλη ώρα για την μεταρρύθμιση της Παιδείας! Η χθεσινή συζήτηση στη Βουλή σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών κατέδειξε, αν μη τι άλλο, ότι τα περιθώρια για επικοινωνιακά τεχνάσματα και μικροκομματικές σκοπιμότητες έχουν στενέψει. Κατέδειξε ότι η ελληνική εκπαίδευση δεν μπορεί να μετατρέπεται σε πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης. Κατέδειξε ότι η έναρξη ενός εθνικού διαλόγου για τη χάραξη εθνικής στρατηγικής για την Παιδεία δεν θα αργήσει. Επιτέλους, οι πολιτικές δυνάμεις κατανόησαν ότι δεν μπορούν να παραγνωρίζουν τις απαιτήσεις και τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας.

Έστω και με καθυστέρηση πέντε ετών ο πρωθυπουργός δεν περιορίστηκε σε προφορικές εκκλήσεις για διάλογο. Ζήτησε την ευθύνη του διαλόγου να αναλάβουν οι Πολιτικοί Αρχηγοί και προς τούτου πρότεινε τη συγκρότηση μιας Πολιτικής Επιτροπής υψηλού επιπέδου, με ορισμό ενός βουλευτή, που θα συνεργάζεται με την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας. Παράλληλα, έθεσε συγκεκριμένους στόχους την αναμόρφωση του Λυκείου, την αλλαγή του συστήματος εισαγωγής στη τριτοβάθμια εκπαίδευση, τον προσδιορισμό της έννοιας του ασύλου – στόχους με τους οποίους συμφώνησε κι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ευτυχέστερο, ήταν ότι αναγνώρισε ως σημαντικά προβλήματα την άνθιση της Παραπαιδείας που συνθλίβει το οικογενειακό εισόδημα και την αποστήθιση ως τρόπο επιβεβαίωσης της “γνώσης”.

Ο κ. Παπανδρέου πάντως, απέφυγε να απαντήσει αν θα ανταποκριθεί στην πρόταση του κ. Καραμανλή. Το έκανε για λόγους πολιτικής τακτικής κι αυτό αναγνωρίζεται στην παρούσα συγκυρία, όπου η εκλογολογία εντείνεται. Από την άλλη, ωστόσο, έσπευσε να αποποιηθεί της ευθύνης ότι είναι αρνείται το διάλογο, υπενθυμίζοντας τις δικές του εκκλήσεις, τη συμμετοχή του στη συνεδρίαση της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων, τις συγκεκριμένες προτάσεις του κόμματός του και την άρνηση που εισέπραξε τότε. Μάλιστα, απαντώντας στην πρωθυπουργική πρό(σ)κληση, ζήτησε από τον κ. Καραμανλή να δεσμευτεί αν στην περίπτωση που βρεθεί στα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα δεχθεί να συμμετάσχει στο διάλογο για την Παιδεία.

Όποια κι αν είναι η κατάληξη αυτής της συζήτησης, ένα είναι επιβεβαιωμένο. Ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, το θέμα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης μετετράπη σε κεντρικό πολιτικό ζήτημα. Όλες, οι πτυχές του προβλήματος ετέθησαν στο μακρύ δημόσιο διάλογο – που είχε τις καλές και τις κακές του στιγμές. Η αναθεώρηση του άρθρου 16, το πανεπιστημιακό άσυλο, ο δημόσιος χαρακτήρας της Εκπαίδευσης, η ιδιωτική ανώτατη εκπαίδευση, η αναμόρφωση του Λυκείου, η διαδικασία εισαγωγής στα πανεπιστήμια, η αξιολόγηση των Πανεπιστημίων. Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων οι πολίτες είχαν την ευκαιρία να βγάλουν τα συμπεράσματα τους. Το ποιος θα ηγηθεί του διαλόγου, τούς είναι παντελώς αδιάφορο…

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ, 24.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Πέμπτη 22 Ιανουαρίου 2009

Ανοικτός σε προτάσεις


Η ζωή, ενίοτε κι η πολιτική, κάνει κύκλους. Προ ετών ο κ. Σωτήρης Χατζηγάκης, ως βουλευτής της αντιπολίτευσης, ηγούνταν της πομπής των τρακτέρ που είχαν αποκλείσει τις εθνικές οδούς. Ο ίδιος θα πει αργότερα ότι ήταν μια «συμβολική πράξη». Η ζωή όμως τον έφερε να βρίσκεται στην απέναντι όχθη και να εξαναγκάζεται – αφού παραδέχεται δημοσίως πως «οι αγρότες έχουν δίκιο» – να χαρακτηρίσει «ακραίες» τις αγροτικές κινητοποιήσεις.

Κάποιοι ίσως να χαίρονταν με την τύχη που επεφύλασσε η ζωή στο συμπαθή πολιτικό. Όμως, στην παρούσα συγκυρία, η δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει ο σημερινός υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης είναι το λιγότερο που απασχολεί τον τόπο – πολύ περισσότερο τους αγρότες, που ως όφειλαν, κάνουν τη δουλειά τους. Κι είναι αξιοσημείωτη η οργάνωση, η μαζικότητα, η αλληλεγγύη και η ενότητα που δείχνουν όταν καλούνται να υπερασπιστούν τα αιτήματα του κλάδου τους, βάζοντας στην άκρη τις παραταξιακές τους προτιμήσεις.

Το θέμα όμως που προκύπτει κάθε φορά, είναι ο τρόπος διεκδίκησης των αιτημάτων τους. Συνήθως, η τακτική που επιλέγουν στρέφεται εναντίον των συμφερόντων άλλων κοινωνικών ομάδων. Αξιοποιούν τη δύναμή τους για να εκβιάσουν ευμενή μεταχείριση. Ωστόσο, η έλλειψη κοινωνικής ευθύνης που επιδεικνύουν δεν οφείλεται μόνο στη δυσχερή θέση που έχουν περιέλθει με τα προϊόντα τους να μένουν απούλητα, ή να πωλούνται σε εξευτελιστικές τιμές, με το κόστος παραγωγής να έχει αυξηθεί κ.ο.κ… Οφείλεται στην πάγια τακτικής της Πολιτείας να υπαναχωρεί στις πιέσεις τους, να χαϊδεύει τα αυτιά τους και κατά τεκμήριο να τους εξαπατά, με αποτέλεσμα τα προβλήματα του αγροτικού κόσμου να παραμένουν επί μακρόν άλυτα.

Την ίδια στάση φαίνεται πως θα τηρήσει κι αυτή τη φορά η κυβέρνηση της ΝΔ. Ο κ. Χατζηγάκης ξεκίνησε ευρύτατο διάλογο και είναι «ανοικτός» να ακούσει απόψεις και προτάσεις. Παράλληλα, η κυβέρνηση, μετά τη χθεσινή συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής, εμφανίζεται διατεθειμένη να παρακάμψει ακόμα και τις Βρυξέλλες, προκειμένου να λάβει μέτρα που θα ικανοποιήσουν τους αγρότες και θα εκτονώσουν την ένταση που προκλήθηκε. Σκοπός είναι να κλείσει άμεσα το μέτωπο των αγροτικών κινητοποιήσεων, ώστε να μην προκληθεί περαιτέρω πολιτικό κόστος στην κυβέρνηση, σε μια στιγμή που καλείται να διαχειριστεί τις δυσοίωνες προβλέψεις της Κομισιόν για την ελληνική οικονομία.

Ασφαλώς, οι χειρισμοί της κυβέρνησης δε λύνουν το αγροτικό πρόβλημα στην Ελλάδα. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη να ειπωθούν αλήθειες στους αγρότες, να σχεδιαστεί μια εθνική αγροτική στρατηγική που θα θέσει τις βάσεις για τη μετάβαση της ελληνικής γεωργίας από τα μπλόκα των εθνικών οδών στις αγορές του εξωτερικού…

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 22.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Τετάρτη 21 Ιανουαρίου 2009

Νέα γενιά ηγετών


Θα πρέπει να είναι ίσως από τις σπάνιες στιγμές της παγκόσμιας ιστορίας που δισεκατομμύρια άνθρωποι από όλα τα πλάτη και τα μήκη του Πλανήτη παρακολούθησαν ή άκουσαν το νέο Πλανητάρχη να απευθύνεται στον αμερικανικό λαό και την Υφήλιο όλη. Και μόνο αυτό το στοιχείο επιβεβαιώνει εκ των πραγμάτων την αμερικανική ισχύ.

Όλοι ωστόσο αναρωτιούνται αν η χθεσινή παρουσία του Μπαράκ Ομπάμα θα σηματοδοτήσει την αρχή του τέλους της αμερικανικής παντοκρατορίας, ή αν θα είναι το εφαλτήριο για την επαναβεβαίωση της αμερικανικής ισχύος. Η στιγμή είναι καθοριστική. Μετά από μια οκταετία καταστροφικής πολιτικής από τον Τζορτζ Μπους, η μοναδική υπερδύναμη δοκιμάζει τις οικονομικές αντοχές της, την ηθική και πολιτική της αξιοπιστία. Η εκλογή Ομπάμα καλλιέργησε προσδοκίες ανάκαμψης σε όλα τα επίπεδα. Υπό αυτή την έννοια το βάρος των ευθυνών του είναι μεγάλο. Αν ανταποκριθεί οι ΗΠΑ θα αναβαπτιστούν. Αν όχι η πτώση άλλης μιας μεγάλης δύναμης θα επιβεβαιώσει την ιστορική νομοτέλεια.

Πέραν όμως των όποιων προβλέψεων, η σημερινή πραγματικότητα θέλει τις ΗΠΑ ως σημείο αναφοράς του υπάρχοντος χρηματοπιστωτικού συστήματος. Αν η υφιστάμενη δομή του κλονισθεί περαιτέρω, αν οι αγορές νεκρώσουν και η λειτουργία του καταρρεύσει, η ριζική ανακατασκευή του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος θα επέλθει αναγκαστικά και θα πραγματοποιηθεί βιαίως. Ήδη το εφιαλτικό σενάριο της «αποπαγκοσμιοποίησης» έθιξε μια μέρα νωρίτερα ο Βρετανός πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν, απευθύνοντας έκκληση για διεθνή συνεργασία. Επί της ουσίας προπαρασκεύασε το δρόμο της συνεργασίας του με το νέο Αμερικανό πρόεδρο. Μια συνεργασία που αν δεν αποδώσει η έναρξη της εποχής ενός νέου προστατευτισμού θα είναι αναπόφευκτη.

Είτε στην περίπτωση μιας ήπιας αναπροσαρμογής του υφιστάμενος συστήματος στις νέες συνθήκες που δημιούργησε η κρίση, είτε στην περίπτωσης μιας βίαιης ανακατασκευής του με «νέο-προστατευτικό» προσανατολισμό, ο ρόλος του κράτους θα είναι ουσιώδης και καταλυτικός. Αυτός είναι κι ένας επιπρόσθετος λόγος που οι πολίτες ανά τον κόσμο στρέφονται προς τις πολιτικές του ηγεσίες. Αυτός είναι κι άλλος ένας λόγος που ο Μπαράκ Ομπάμα συγκεντρώνει τόσο μεγάλη προσοχή.

Την εποχή της κατάπτωσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος και της απομυθοποίησης της «παγκοσμιοποίησης και της «ελεύθερης αγοράς» - η οποία επεδείκνυε την απροσχημάτιστη και αλαζονική αδιαφορία της για τους αρχηγούς κρατών. Την εποχή της εκ νέου μεταβίβασης ισχύος στο κράτος, ο ρόλος του πολιτικού – ηγέτη αναβαθμίζεται. Ανακτά τη χαμένη του αίγλη κι αναγεννιέται μέσα από τη δημοκρατική νομιμοποίηση του.

Ίσως, λοιπόν, η εποχή για την ανάδειξη μιας νέας γενιάς ηγετών, απαλλαγμένων από δουλείες ισχυρών οικονομικών κέντρων κι από λογής στερεότυπα και ιδεοληψίες, να πλέον είναι εδώ.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 21.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Τρίτη 20 Ιανουαρίου 2009

Όλα τα... λεφτά η οικονομία


Τα ΜΜΕ έκριναν πως το σκάνδαλο του Βατοπεδίου έκλεισε. Ελάχιστη προσοχή έδωσαν στα όσα συνέβησαν χθες στη Βουλή με την κυβερνητική πλειοψηφία να απόσχει εκ νέου από τη συζήτηση και ψηφοφορία για την σύσταση Προκαταρκτικής Επιτροπής που θα διερευνήσει τυχόν ευθύνες των πέντε πρώην υπουργών της ΝΔ που ενεπλάκησαν στη δυσώδη υπόθεση. Το ερώτημα είναι αν παραγράφτηκε κι απ’ τη συνείδηση των πολιτών. Αλλά αυτό θα διαφανεί προσεχώς.

Το θέμα είναι ότι τα ΜΜΕ συνέβαλαν στην παράκαμψη του πολιτικού ζητήματος που προέκυψε από την απουσία της κυβερνώσας παράταξης με ό,τι αυτή συνεπάγεται για την ποιότητα του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος.

Από την άλλη πάντως δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην πρώτη παρουσία του νέου υπουργού Οικονομίας κ. Γιάννη Παπαθανασίου στις Βρυξέλλες και τις δυσοίωνες προβλέψεις της Κομισιόν για την ευρωπαϊκή και ελληνική οικονομία. Προφανώς, τα ΜΜΕ διαμορφώνουν την ατζέντα της επικαιρότητας με βάση τα δικά τους κριτήρια.

Είναι όμως σαφές ότι πλέον η έμφαση θα δοθεί στην οικονομία. Καλώς ή κακώς η πολιτική ατζέντα διαμορφώνεται πλέον επί των πραγματικών κι ουχί ηθικών ζητημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα (χωρίς να υποβαθμίζεται η σημασία των δεύτερων…)

Στο πλαίσιο αυτό προκύπτουν δυο ζητήματα που θα καθορίσουν τις πολιτικές εξελίξεις στο αμέσως προσεχές διάστημα. Το πρώτο αφορά στην δυνατότητα της κυβέρνησης να διαχειριστεί την οικονομική κρίση που είναι έτοιμη να ξεσπάσει το προσεχές διάστημα. Αν θα προλάβει να διοχετεύσει ρευστό στην αγορά, αν θα διασφαλίσει την εμπιστοσύνη καταναλωτών, επιχειρηματιών, ελεύθερων επαγγελματιών στο τραπεζικό σύστημα, αν θα περικόψει αισθητά τις δαπάνες του δημόσιου τομέα, αν θα αντιμετωπίσει την ακρίβεια και τα λογής καρτέλ, αν θα προχωρήσει τις αναγγελθείσες ιδιωτικοποιήσεις, αν θα συγκεντρώσει έσοδα για να τα διοχετεύσει σε μέτρα στήριξης των κοινωνικά ασθενέστερων, αν γενικά θα διαμορφώσει ένα κλίμα ευφορίας και προσδοκίας για διέξοδο απ’ την κρίση και ένα καλύτερο αύριο.

Το δεύτερο αφορά στη δυνατότητα του ΠΑΣΟΚ να πείσει ότι διαθέτει εναλλακτική οικονομική πρόταση. Ο Γιώργος Παπανδρέου ξεκίνησε τις περιοδείες του σε ευπαθείς αγροτικές περιοχές. Το οικονομικό επιτελείο δουλεύει σε πολλά επίπεδα, προκειμένου να συγκροτήσει μια αξιόπιστη, ρεαλιστική και εφαρμόσιμη πρόταση που θα πείθει τους πολίτες ότι η επόμενη μέρα με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ μπορεί να είναι καλύτερη.

Το σίγουρο πάντως είναι ότι η χώρα διέρχεται μια δύσκολη οικονομική συγκυρία και το χειρότερο για κάποιον είναι να κληθεί να τη βγάλει απ’ αυτή. Υπό αυτή την έννοια, φαίνεται πως η κυβέρνηση θα προτιμούσε να μην κυβερνά και το ΠΑΣΟΚ να μην αναλάβει ακόμα τη διακυβέρνηση του τόπου.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 20.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Δευτέρα 19 Ιανουαρίου 2009

"Παράθυρο ευκαιρίας" για αντιστροφή του κλίματος


Με το ίδιο σκεπτικό που, προ δυο μηνών, το ΠΑΣΟΚ υπέβαλε πρόταση για τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής για την περαιτέρω διερεύνηση του σκανδάλου του Βατοπεδίου, την υπέβαλε και την περασμένη εβδομάδα. Τα στοιχεία που συγκέντρωσε η Εξεταστική, αλλά και τα νέα που προέκυψαν στην πορεία, παρέχουν στο ΠΑΣΟΚ και τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης τα εχέγγυα να ζητήσουν να διερευνηθεί «η ενδεχόμενη τέλεση του αδικήματος της απιστίας σε βάρος του Δημοσίου σε βαθμό κακουργήματος…»

Είναι σαφές όμως ότι πέραν της νομικής διάστασης της υπόθεσης υπάρχει κι η πολιτική. Το ΠΑΣΟΚ θέλει να φέρει τη ΝΔ στη δύσκολη θέση να αποχωρήσει της ψηφοφορίας – υπό το φόβο τυχόν διαρροών – προκειμένου να ισχυριστεί ότι η κυβέρνηση δεν διατηρεί τη δεδηλωμένη κι ότι προσβλέπει στο «κουκούλωμα» της υπόθεσης. Σε αντίθετη περίπτωση που η ΝΔ προσέρχονται στη ψηφοφορία (ενδεχόμενο που έχει αποκλειστεί από τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπος της κ. Πάνο Παναγιωτόπουλο) και οι 151 ψήφιζαν κατά, να έθετε τους βουλευτές της συμπολίτευσης προ των ευθυνών τους, εκθέτοντάς τους στους ψηφοφόρους τους που ζητούν «κάθαρση» και «διαφάνεια». Εξίσου σαφές ωστόσο είναι ότι το ΠΑΣΟΚ επιδιώκει να συντηρήσει την υπόθεση στο προσκήνιο, καθώς γνωρίζει ότι προκαλεί μεγάλο πολιτικό κόστος στην κυβέρνηση.

Το μοναδικό επιχείρημα που επικαλείται η κυβέρνηση είναι πως δεν θα συμπράξει στην ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής του τόπου. Πρόκειται για ένα αμυντικό επιχείρημα που μάλλον δεν βρίσκει θετική ανταπόκριση σε μεγάλη μερίδα των Ελλήνων πολιτών, που κάλλιστα μπορεί να εκλάβουν τη στάση της κυβέρνηση ως απόπειρα συγκάλυψης μιας υπόθεσης που ακόμα κι ο ίδιος ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε ότι συνέβησαν «σκανδαλώδη».

Η ουσία ωστόσο είναι ότι ακόμα και σήμερα, ο κ. Καραμανλής δεν φαίνεται να έχει διακρίνει το «παράθυρο ευκαιρίας» που του ανοίγει η πρόταση του ΠΑΣΟΚ. Διότι, αποδεχόμενος έστω και την ύστατη ώρα την πρόταση, θα έστελνε ένα σαφές μήνυμα στην κοινωνία ότι εννοεί στην πράξη, όσα ισχυρίστηκε τον περασμένο Δεκέμβρη αναγνωρίζοντας το δικό του λάθος και το δικό του μερίδιο ευθύνης σε υπόθεση που «πλήγωσε» τους πολίτες.

Ακόμα και σήμερα ο κ. Καραμανλής δε διακρίνει την ευκαιρία να αποκαταστήσει οριστικά το ηθικό πλεονέκτημα που είχε έναντι του ΠΑΣΟΚ και τον οδήγησε σε νίκη στις δυο προηγούμενες εκλογές αναμετρήσεις. Έχοντας ήδη πάρει την επώδυνη απόφαση να απομακρύνει όσα κυβερνητικά στελέχη και στενούς του συνεργάτες ενεπλάκησαν με τον α ή το β τρόπο στην υπόθεση, ο πρωθυπουργός αναγνώρισε ότι υπέστη πολιτικό κόστος. Θα μπορούσε, ίσως, μια ανατρεπτική κίνηση να άλλαζε το δεδομένο…

Π.Κ.Μαυρίδης
(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 18.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Σάββατο 17 Ιανουαρίου 2009

Θεσμικό κεκτημένο


Η ανάγκη για πρόωρη προσφυγή στην κάλπη, είναι πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, ή της χώρας; Αν υπάρχει απάντηση στο ερώτημα, η συζήτηση περί πρόωρων εκλογών τελειώνει. Ποιος αλήθεια μπορεί να πει με βεβαιότητα πως οι εκλογές θα δώσουν διέξοδο στο αδιέξοδο που εμφανίζεται να αντιμετωπίζει η χώρα; Ουδείς. Διότι, όσοι πιστεύουν ότι η κυβέρνηση πρέπει να φύγει, άλλοι τόσοι πιστεύουν ότι δεν υπάρχει άλλη για να την αντικαταστήσει.

Επιπλέον, οι διάφορες απόψεις «νομιμοποιούνται» να είναι αντικρουόμενες, καθώς, ήταν ενάμισης χρόνος πριν, που οι πολίτες εξέλεξαν τη ΝΔ δίνοντας της μια δεύτερη ευκαιρία να «μεταρρυθμίσει» ό,τι δεν μεταρρύθμισε στην πρώτη θητεία της. Γιατί λοιπόν θα πρέπει απαραίτητα, είκοσι μήνες μετά, οι πολίτες να άλλαξαν γνώμη; Αλλά κι αν πράγματι άλλαξαν, η ψήφος τους δεν αλλάζει. Δικαίωμα να διορθώσουν το «λάθος» δεν έχουν νωρίτερα από την ολοκλήρωση της τετραετίας. Εκτός κι αν ο πρωθυπουργός αποφασίσει να τους το δώσει. Δικαίωμά του να το κάνει, κρίνοντας το καλό του τόπου ή/και της παράταξής του.

Εξίσου, δικαίωμα του ΠΑΣΟΚ είναι να υποστηρίζει (αν το πιστεύει δεν είναι και τόσο βέβαιο…) ότι είναι σε θέση να βγάλει τη χώρα από το αδιέξοδο – κι ως εκ τούτου.. δικαιωματικά ζητά «όσο το συντομότερο τόσο το καλύτερο» εκλογές. Σε αντίθεση με τους πολίτες, το ΠΑΣΟΚ έχει δικαίωμα να προκαλέσει πρόωρη προσφυγή στις κάλπες με αφορμή την εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας. Αν θα το ασκήσει ή όχι, θα το κρίνει τότε, ισχυρίζεται, με βάση το συμφέρον της χώρας. Στο βαθμό που ο καθένας αντιλαμβάνεται διαφορετικά το εθνικό συμφέρον – το οποίο σε τελική ανάλυση καθορίζουν δημοκρατικά οι πλειοψηφίες – η έμφαση θα πρέπει να δοθεί στο τι συμφέρει το ΠΑΣΟΚ.

Το ΠΑΣΟΚ έχει συμφέρον να προφυλάξει το «θεσμικό κεκτημένο» - ο Πρόεδρος να μην εμπλέκεται σε μικροκομματικές σκοπιμότητες. Αν δεν το πράξει ρητά και κατηγορηματικά, συμβάλει στο άνοιγμα ενός φαύλου κύκλου πολιτικής ρευστότητας, από την οποία ορισμένοι προσβλέπουν να επωφεληθούν. Με απλά λόγια θα προσφέρει ένα ισχυρό άλλοθι στη ΝΔ να πράξει ανάλογα στην περίπτωση που βρεθεί στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Έτσι, αν πράγματι ο Κώστας Καραμανλής προσβλέπει σε πρόωρες εκλογές, τον Απρίλιο – εκτιμώντας ότι αν τις κάνει αργότερα θα έχει αισθητά λιγότερες πιθανότητες να τις κερδίσει – και το ΠΑΣΟΚ κληθεί είτε αυτοδύναμο, είτε σε συνεργασία με το ΣΥΡΙΖΑ (πιθανότερο), να κυβερνήσει, τότε η ΝΔ θα έχει μια νέα ευκαιρία να προκαλέσει εκλογές τον ερχόμενο Φεβρουάριο. Επικαλούμενη κι εκείνη το συμφέρον της χώρας…

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 17.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Παρασκευή 16 Ιανουαρίου 2009

Πρόωρες εκλογές; Ανασφαλείς προβλέψεις


Η συζήτηση περί πρόωρων εκλογών καλά κρατεί. Παρ’ όλα αυτά, οι ενδείξεις που συνηγορούν για τυχόν απόφαση του πρωθυπουργού να οδηγήσει τη χώρα στις κάλπες, δεν είναι επαρκείς για την εξαγωγή ασφαλών προβλέψεων.

Τα μέτρα που προαναγγέλλονται (χιλιάδες προσλήψεις στο Δημόσιο, με επιδότηση του ΟΑΕΔ, επίδομα των 1.000 € σε ανέργους, κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων στα ΑΕΙ, ευνοϊκές δανειοδοτήσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων και επαναφορά του αφορολογήτου ορίου για τους ελεύθερους επαγγελματίες, επικείμενος, σαρωτικός ανασχηματισμός και στις διοικήσεις των ΔΕΚΟ) και πολιτικές κινήσεις με άρωμα εκλογών (εγκαίνια δημόσιων έργων, πρωθυπουργικές εξορμήσεις στην περιφέρεια), δεν προδικάζουν μια τόσο παρακινδυνευμένη απόφαση.

Διότι ακόμα κι αν όλα όσα το κυβερνητικό επιτελείο «επικοινωνεί», τελικώς υλοποιηθούν, πέραν του χρόνου που θα απαιτηθεί μέχρι να γίνουν πράξη, ένας πρόσθετος χρόνος θα απαιτηθεί για να αφομοιωθούν θετικά από την κοινή γνώμη και να προσδώσουν πολιτικό όφελος στην κυβέρνηση. Κατά συνέπεια, ο χρόνος ωρίμανσης των νέων μέτρων που προτίθεται να λάβει η κυβέρνηση υπερβαίνει κατά πολύ την ημερομηνία διεξαγωγής των Ευρωεκλογών – πρώτο χειροπιαστό δείγμα της τάσης που διαμορφώνεται στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας.

Βάση λοιπόν μιας απλής πολιτικής λογικής (εκτός συγκλονιστικού απροόπτου που θα την ανέτρεπε...), στόχος της κυβέρνησης θα ήταν να επηρεάσει υπέρ της την τάση αυτή. Διότι, αν οι Ευρωεκλογές προσλάβουν το χαρακτήρα «δημοψηφίσματος» όπως σημειώνει το ΠΑΣΟΚ και οι πολίτες εκφράσουν την όποια δυσαρέσκειά τους για την κυβερνητική πολιτική, υπερψηφίζοντας το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, οι πρόωρες εκλογές θα επιταχυνθούν. Η όποια δυσαρέσκεια μεταφραστεί σε ψήφο διαμαρτυρίας προς τα μικρά κόμματα και τα ποσοστά ΠΑΣΟΚ και ΝΔ είναι χαμηλά και η μεταξύ τους διαφορά μικρή, τότε η κυβέρνηση θα πάρει άλλη μια παράταση χρόνου. Τότε, ίσως αποδώσουν και τα «φιλολαϊκά» μέτρα που σκοπεύει να πάρει.

Ωστόσο, το ζητούμενο για την ελληνική κοινωνία δεν είναι το πολιτικό όφελος των μέτρων για τη ΝΔ, αλλά για τη χώρα. Και επ’ αυτού η απάντηση δεν είναι εύκολη. Διότι το πρόβλημα του τόπου και της ελληνικής οικονομίας, είναι περισσότερο πολυσύνθετο για να πιστέψει κανείς ότι μπορεί να λυθεί διευθετήσεις επικοινωνιακού χαρακτήρα. Είναι επίσης ένα πρόβλημα δομικό που συνεχώς διογκώνεται και απαιτεί ριζοσπαστικές λύσεις και γενναίες αποφάσεις που μόνο μέσω ευρύτερων πολιτικών και κοινωνικών συναινέσεων μπορούν να ληφθούν.

Αν η κυβέρνηση πείσει πως είναι έτοιμη και αποφασισμένη να ηγηθεί μια τέτοιας προσπάθειας το πολιτικό όφελος που θα εισπράξει θα είναι αισθητά μεγαλύτερο, απ’ αυτό που προσδοκά να εισπράξει προσφεύγοντας σε συνταγές που παραπέμπουν σε άλλες εποχές και θυμίζουν παλαιότερες κυβερνήσεις.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 16.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Πέμπτη 15 Ιανουαρίου 2009

Κράτος ανασφάλειας


Η απαγωγή του εφοπλιστή Περικλή Παναγόπουλου, αποτελεί άλλη μια απόδειξη της άνθισης που γνωρίζει το οργανωμένο έγκλημα στη χώρα. Πρόκειται για άλλο ένα περιστατικό βίας που αργά αλλά σταθερά ενισχύει το αίσθημα ανασφάλειας των πολιτών.

Η ελληνική Αστυνομία θα μπορούσε να αποτρέψει την εμπέδωση αυτού του αισθήματος αν λειτουργούσε αποτρεπτικά και περιοριστικά στην εκδήλωση τέτοιων φαινομένων. Στο πλαίσιο αυτό, ευθύνη της Αστυνομίας δεν είναι να φυλά κάθε πιθανό και απίθανο στόχο εγκληματιών ή εκβιαστών. Ευθύνη της Αστυνομίας είναι να εκπέμπει μια εικόνα σιγουριάς και αποτελεσματικότητας, ώστε να αυξάνει το κόστος της ανάληψης δράσης από τους επίδοξους εγκληματίες.

Είναι αφελές να πιστέψει κανείς ότι το έγκλημα θα εκλείψει ποτέ. Όμως, αν οι εγκληματικές ενέργειες εξιχνιάζονται κι αν οι δράστες οδηγούνται στη Δικαιοσύνη και τιμωρούνται παραδειγματικά, είναι βέβαιο ότι όσοι θα τολμούσαν θα έκαναν δεύτερες και τρίτες σκέψεις. Αυτή οφείλει να είναι η αντίληψη μιας σύγχρονης Αστυνομίας.

Όμως και η ελληνική Αστυνομία βιώνει την παθογένεια του ελληνικού κράτους. Κομματισμός, αναξιοκρατία, διαφθορά, έλλειψη μέσων και τεχνογνωσίας είναι ορισμένα χαρακτηριστικά που δεν της επιτρέπουν να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και τις απαιτήσεις των καιρών. Κατ’ επέκταση, η αδυναμία της να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, συνδέεται άμεσα με την έλλειψη εμπιστοσύνης που δείχνουν οι πολίτες στη λειτουργία του κράτους, συνολικά. Συνεπώς, η δομική αναδιοργάνωση και αναδιάρθρωση της Αστυνομίας δεν μπορεί να αποκοπεί από το αίτημα της εκ βάθρων αναδιάρθρωσης του ελληνικού κράτους.

Η δημιουργία ενός κράτους (και Αστυνομίας) που θα σέβεται τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών που θα υπηρετεί το δημόσιο κι όχι το κομματικό συμφέρον, αποτελεί ευθύνης της πολιτικής ηγεσίας του τόπου. Ευθύνη των πολιτών είναι να επιλέγουν την καταλληλότερη για να υπηρετήσει αυτό το σκοπό. Διαφορετικά θα βιώνουμε καθημερινά τέτοιου είδους εκπλήξεις, με τις όποιες πρωτοβουλίες να αναλαμβάνονται εκ των υστέρων – κι όταν πλέον θα είναι αργά.

Για να μην βρεθεί η χώρα με την πλάτη στον τοίχο. Για να μη βυθισθεί στην απόλυτη ανυποληψία, είναι ανάγκη η πολιτική ηγεσία του τόπου συνολικά να συνειδητοποιήσει το βάρος των ευθυνών της και να κινητοποιηθεί. Ετούτη την ώρα δεν υπάρχει η πολυτέλεια των μικροκομματικών σκοπιμοτήτων. Ετούτη την ώρα προέχει το συμφέρον της χώρας. Σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα, την Υγεία, την Παιδεία, την Οικονομία, την εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια, το Κράτος Πρόνοιας, απαιτείται εθνική συνεννόηση, ευρύτερος κοινωνικός και πολιτικός διάλογος. Όποιος πολιτικός φορέας το αντιληφθεί και αναλάβει πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση θα χαρεί και της επιδοκιμασίας των Ελλήνων πολιτών.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 15.10.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2009

Κατ' αρχήν συναινετικός


Μετά από πολυετή… εξορία στην πλατεία Κολωνακίου, το 2007, ο κ. Άρης Σπηλιωτόπουλος επανήλθε δειλά στην ενεργό πολιτική δράση αναλαμβάνοντας το χαρτοφυλάκιο του Τουρισμού. Ο νεαρός πολιτικός ταξίδεψε πολύ κι έδωσε άλλο χρώμα στον ελληνικό τουρισμό, ο οποίος παρά τη διεθνή οικονομική κρίση, δεν αντιμετώπισε μεγάλα προβλήματα.

Μέχρι λίγες μέρες πριν τον πρόσφατο ανασχηματισμό, ο κ. Σπηλιωτόπουλος εξέφραζε τη βούλησή του να συνεχίσει το έργο του. Όμως, ο Πρωθυπουργός είχε διαφορετική γνώμη. Τον αναβάθμισε στο υπουργείο Παιδείας, αναθέτοντάς του ένα δύσκολο ρόλο σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία.

Ο νέος υπουργός μπήκε εξαρχής στο… πετσί του ρόλου. Η ελληνική Παιδεία χρειάζεται νηφάλιο ευρύ διάλογο. Κι ο κ. Σπηλιωτόπουλος είναι εκ φύσεως κι εκ προθέσεως «διαλεκτικός» πολιτικός. Ήπιων τόνων, αποφεύγει τις κακοτοπιές των πολιτικών συγκρούσεων και κινείται με μεγάλη ευχέρεια στο φάσμα των πολιτικών συναινέσεων.

Η τάση του αυτή επιβεβαιώθηκε μετά την πρώτη επίσημη συνεργασία που είχε με τον κ. Κώστα Καραμανλή στο Μέγαρο Μαξίμου. Εθνικό διάλογο από «μηδενική βάση» προανήγγειλε, «χωρίς προαπαιτούμενα» και «προειλημμένες αποφάσεις». Με τον πλέον απλό τρόπο έδωσε την ανάσα που επιθυμούσε η κυβέρνηση για να διαχειρισθεί εν ευθέτω χρόνο τις προετοιμασίες μερίδας της φοιτητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας για νέο κύμα αναταραχής στον ευπαθή χώρο της Παιδείας, οι οποίες προφανώς αναστέλλονται. Άλλωστε δεν θα είχαν πολιτική νομιμοποίηση όχι μόνο λόγω της δεδηλωμένης βούλησης της κυβέρνησης να ξεκινήσει διάλογο, αλλά και γιατί το ΠΑΣΟΚ υπεύθυνα τάχθηκε κατά των καταλήψεων κι υπέρ των ανοικτών πανεπιστημίων και σχολείων.

Πέραν όμως των αρχικών θετικών εντυπώσεων, η ουσία παραμένει. Κι αυτή δεν είναι άλλη από το σχεδιασμό μιας εθνικής στρατηγικής για την αναβάθμιση της Παιδείας στο σύνολό της. Στο πλαίσιο αυτό το ζήτημα των εισαγωγικών εξετάσεων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση δεν μπορεί να αποτελεί το μείζων. Αποτελεί ένα μέρος του συνολικού σχεδιασμού που απαιτείται κι αν δεν αντιμετωπιστεί κατά αυτό τον τρόπο, εύκολα θα εκληφθεί ως κίνηση εντυπωσιασμού, ως άλλο ένα επικοινωνιακό τρικ της κυβέρνησης με σκοπό την συγκομιδή πολιτικών ωφελημάτων.

Είναι σαφές πως ο κ. Σπηλιωτόπουλος δεν έχει το παραμικρό συμφέρον να εγκλωβιστεί σε μια τέτοια λογική που θα αποδυναμώσει την ουσία του εγχειρήματός του. Πολύ δε περισσότερο δεν θα πρέπει να επιτρέψει το κρίσιμο θέμα της Εκπαίδευσης να μετατραπεί σε προνομιακό χώρο παρέμβασης της κυβέρνησης στις πολιτικές εξελίξεις και στην αντιστροφή του πολιτικού κλίματος.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 14.01.2008)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Τρίτη 13 Ιανουαρίου 2009

Αναζήτηση νέας στρατηγικής


Τα εδάφη κατακτώνται, συνήθως με πόλεμο..., και αναγνωρίζονται με διεθνείς συμβάσεις. Ως εκ τούτου, οι διεθνείς συνθήκες δεν αναθεωρούνται μονομερώς. Κι αν αμφισβητούνται, αυτό γίνεται αποκλειστικά δια της βίας, ή της απειλής χρήσης βίας.

Προ ημερών, από το ακριτικό Αγαθονήσι, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας χαρακτήρισε τη θεωρία των «γκρίζων ζωνών», ως καινοφανή κατασκευή της Τουρκίας. Δεν είχε άδικο. Τέτοια θεωρία είναι νομικά ατεκμηρίωτη. Η συνθήκη της Λωζάνης (1923) και η Συνθήκη των Παρισίων (1948) καθορίζουν τα όρια της ελληνικής εδαφικής κυριαρχίας. Το έδαφος προσδιορίζει και τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα σε αέρα και θάλασσα.

Η Τουρκία κατά την προσφιλή της τακτική αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία νησίδων και βραχονησίδων που δεν αναφέρονται ονομαστικά στις δυο διεθνείς συμβάσεις και κατ’ επέκταση τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο. Όμως, οι Συνθήκες είναι σαφείς. Όλα τα νησιά, νησίδες, πέραν των τριών μιλίων των μικρασιατικών ακτών ανήκουν στην Ελλάδα. Ενδεικτικά αναφέρονται ορισμένα. Τα υπόλοιπα εμπίπτουν στο γενικό κανόνα. Οι εξαιρέσεις (Ίμβρος, Τένεδος) αναφέρονται ονομαστικά, αποδεικνύοντας τη σαφήνεια της Συνθήκης.

Κατά συνέπεια, το επιχείρημα που χρησιμοποιεί η Τουρκία είναι παντελώς ανυπόστατο. Είναι αδύνατο να υποστηριχθεί νομικά για αυτό και δεν προσφεύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης – που θα καλούνταν να επιλύσει μια ανύπαρκτη διακρατική διαφορά.

Απόρροια της νομικής αδυναμίας της Τουρκίας είναι η προσφυγή στη βία. Από το 1974 που ξεκίνησε να εφαρμόζει μια στρατηγική αναθεώρησης του νομικού καθεστώτος στο Αιγαίο, η Τουρκία χρησιμοποιεί κάθε μέσο και τρόπο για να εξαναγκάσει την Ελλάδα να αποδεχθεί εκπτώσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της. Τρεις φορές ο τρόπος της, οδήγησε τις δυο χώρες στα πρόθυρα πολεμικής σύρραξης. Και στις περιπτώσεις, ωστόσο, αποδείχθηκε πως το κόστος της πολεμικής αναμέτρησης που θα προκαλούνται θα ήταν δυσανάλογο του επιδιωκόμενου οφέλους. Πρωταρχικό μέλημα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων ήταν να καλλιεργεί αυτή την αίσθηση, επί της οποίας στηρίζεται η στρατηγική της αποτροπής.

Παράλληλα, όμως, οι τρεις κρίσεις έδειξαν ότι η στρατηγική της αποτροπής μεμονωμένα δεν λύνει το πρόβλημα. Διότι, η αποτροπή λειτουργεί αποτελεσματικά μόνον όταν ο αντίπαλος δεν αναλαμβάνει δράση. Η Τουρκία όμως δρα συνεχώς με χαμηλότερης έντασης άσκηση βίας, που τελικά μεταφέρει το δίλημμα κλιμάκωσης και πρόκλησης ολοκληρωτικού πολέμου στην ελληνική πλευρά.

Στην επιθετική στρατηγική της Τουρκίας που είναι ένας συνδυασμός εκβιασμού (blackmail), περιορισμένου, ανατρέψιμου πλήγματος (limited – reversible probe), ελεγχόμενης πίεσης (controlled pressure) και τετελεσμένου (fait accompli), η Ελλάδα δεν έχει συγκροτήσει ακόμα την αμυντική στρατηγική εκείνη που θα αναστείλει ή εξαλείψει την αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας στο Αιγαίο. Κι αυτός είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος...

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 13.01.2008)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2009

Για το... μάρμαρο της μεσαίας τάξης


Στα… μαρμαρένια αλώνια της «μεσαίας τάξης» και των «νοικοκυραίων» θα αναμετρηθούν, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ στις επερχόμενες εκλογές. Όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, είναι αυτή η μερίδα ψηφοφόρων που θα καθορίσει την επόμενη εκλογική αναμέτρηση και στόχος των δυο μεγάλων κομμάτων θα είναι να προσεταιριστούν το μεγαλύτερο κομμάτι της.

Αυτός είναι, μάλλον, κι ο βασικός λόγος που ο κ. Κώστας Καραμανλής στον ανασχηματισμό της περασμένης Τετάρτης διατήρησε το βασικό κορμό του οικονομικού του επιτελείου, την ίδια ώρα που ενίσχυσε τον τομέα της Δημόσιας Τάξης με τον κ. Χρήστο Μαρκογιαννάκη και τον τομέα της Παιδείας με τον «διαλεκτικό» κ. Άρη Σπηλιωτόπουλο. Αυτός είναι κι ο λόγος που ο Γιώργος Παπανδρέου στις αναφορές του για την οικονομική πολιτική αποφεύγει την παραχολογία κι εστιάζεται στην «ανάπτυξη» και μάλιστα στην «πράσινη ανάπτυξη», που καταδίκασε τα φαινόμενα βίας ακόμα κι εναντίον αστυνομικών και που ζήτησε να μείνουν ανοικτά τα σχολεία.

Τα δυο μεγάλα κόμματα έχουν πλέον καταλάβει πως ένα σημαντικό κομμάτι των Ελλήνων πολιτών, το οποίο σηκώνει και το μεγαλύτερο φορτίο της ελληνικής οικονομίας, είναι επιφυλακτικό και φοβικό σε ριζοσπαστικές αλλαγές, επιθυμεί τη διατήρηση της τάξης και της ασφάλειας και δεν επικροτεί την πολιτική των καταλήψεων και της άσκοπης αναστάτωσης σε σχολεία και πανεπιστήμια που υποκινούν μειοψηφίες και που χειροτερεύουν την ήδη άσχημη κατάσταση στην ελληνική εκπαίδευση.

Πρόκειται για το κομμάτι των ψηφοφόρων που δηλώνουν ακόμα αναποφάσιστοι ως προς το ποιο κόμμα θα ψηφίσουν στις εκλογές, που παρακολουθούν τις κινήσεις και τις προτάσεις των δυο κομμάτων, αξιολογούν συμπεριφορές και κρίνουν. Όσο το ποσοστό των αναποφάσιστων θα παραμένει υψηλό, τόσο θα διατηρείται και σε υψηλά επίπεδα, το ποσοστό των πολιτών που δεν επιθυμούν την πρόωρη προσφυγή στην κάλπη. Κι αυτό διότι θεωρούν πως θα ήταν προτιμότερο να παραμείνει η παρούσα κυβέρνηση (δεδομένου ότι δεν έχουν πειστεί ακόμα ότι το ΠΑΣΟΚ θα έκανε τη μεγάλη διαφορά) από το να εισέλθει η χώρα σε μια περίοδο παρατεταμένης ρευστότητας που θα επιβαρύνουν περαιτέρω την ελληνική οικονομία και θα οξύνουν τα προβλήματα στη Δημόσια Τάξη και την Παιδεία.

Η κατάσταση αυτή εξαναγκάζει τον πρωθυπουργό να απορρίπτει το σενάριο των πρόωρων, ακόμα κι αν πιστεύει πως παραμένοντας στην εξουσία, η διαφορά με το ΠΑΣΟΚ θα αυξάνει και στις επόμενες εκλογές θα έχει μια εξασφαλισμένη ήττα. Έτσι, ακόμα κι αν επιθυμούσε άμεση προσφυγή στην κάλπη, ώστε να έχει ελπίδες είτε επικράτησης, είτε ήττας με μικρότερη διαφορά, το σενάριο της «ακυβερνησίας» ή των κυβερνήσεων συνεργασίας, τον κρατά, προς το παρόν, μακριά απ’ το εκλογικό παραβάν.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ, 11.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2009

Σε ρόλο πρωταγωνιστή


Προτού καν το ΠΑΣΟΚ προωθήσει, με επίκεντρο την Οικονομία, το επιχείρημα «τα πρόσωπα άλλαξαν, όχι όμως κι η πολιτική», ο Πρωθυπουργός με μια αιφνιδιαστική κίνηση επιχείρησε να το απονευρώσει. Η Διυπουργική Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής που συστήθηκε, κατόπιν εισηγήσεως του κ. Γιώργου Σουφλιά, δίνει την εντύπωση στο εσωτερικό της ΝΔ, αλλά και στην κοινωνία, ότι η πολιτική που θα κληθεί να εφαρμόσει ο νέος υπουργός Οικονομίας κ. Γιάννης Παπαθανασίου δεν είναι η συνέχεια της πολιτικής του προκατόχου του κ. Γιώργου Αλογοσκούφη, αλλά θα περιέχει αρκετές από τις σκέψεις και προτάσεις που κατά καιρούς έχει διατυπώσει ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ.

Έτσι, ούτε λίγο ούτε πολύ θα πρέπει να αναμένεται αύξηση του προγράμματος των Δημοσίων Δαπανών και ένα νέο σχέδιο δημιουργίας υποδομών. Ό,τι περίπου ζητά και το ΠΑΣΟΚ και για όσο βεβαίως δεν δίνει περιεχόμενο στην έννοια «πράσινη ανάπτυξη», ώστε να γίνει, εν συνεχεία, κατανοητή κι απ’ τους πολίτες. Γίνεται πλέον σαφές ότι ο κ. Αλογοσκούφης δεν έφυγε απ’ το υπουργείο Οικονομίας χωρίς λόγο κι αιτία.

Ο κ. Καραμανλής ήθελε να φανεί συνεπής με την εμπιστοσύνη που έδειχνε στον μέχρι πρότινος ένοικο της πλατείας Συντάγματος, αλλά το κυριότερο με την ορθότητα της πολιτικής που εκείνος ακολουθούσε και είχε την πρωθυπουργική έγκριση και υπογραφή. Για αυτό και δεν θέλησε να αλλάξει δομικά το οικονομικό επιτελείο. Το μήνυμα που θέλησε να στείλει ήταν πως δεν ήταν η οικονομική πολιτική η αιτία για την κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η ελληνική οικονομία, αλλά η εφαρμογή της.

Παράλληλα, ήθελε να στείλει ένα καθησυχαστικό μήνυμα στον επιχειρηματικό κόσμο (που με αιχμή τον πρόεδρο του ΣΕΒ) είχε εκφράσει ανησυχίες, πως δεν θα πλειοδοτήσει σε μια πολιτική παροχών με απώτερο σκοπό την συγκομιδή εκλογικών ωφελημάτων, αλλά θα παραμείνει στο δρόμο της δημοσιονομικής πειθαρχίας και των μεταρρυθμίσεων με ορισμένες όμως αναπροσαρμογές.

Αναπροσαρμογές που θα κάνει ως φαίνεται η Διυπουργική Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής με τον κ. Γιώργος Σουφλιά σε κεντρικό ρόλο – άτυπου υπουργού Οικονομίας. Με τον τρόπο αυτό η οικονομική πολιτική αποκτά την πολιτική βαρύτητα που απαιτεί η κρίσιμη συγκυρία και δεν αφήνει περιθώρια αμφισβητήσεων και διαφοροποιήσεων, από βουλευτές και μεσαία στελέχη που στο πρόσωπο του κ. Παπαθανασίου θα έβρισκαν μια εύκολη πολιτική λεία για να ασκήσουν κριτική και παράπονα.

Το σημαντικότερο, ωστόσο, στοιχείο της κίνησης Καραμανλή, είναι πως με την αμεσότερη εμπλοκή Σουφλιά στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής, ο κατασκευαστικός κλάδος, που επί χρόνια σήκωνε το μεγαλύτερο βάρος της οικονομικής ανάπτυξης, θα αναλάβει εκ νέου πρωταγωνιστικό ρόλο, που, επί ημερών Αλογοσκούφη, μονοπωλούσε ο τραπεζικός κλάδος.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 10.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Παρασκευή 9 Ιανουαρίου 2009

"Ομαλή" επιστροφή


Οι τελετές παραδόσεις – παραλαβής υπουργείων είναι συνήθως μονότονες και προβλέψιμες. Οι απερχόμενοι υπουργοί συνήθως εκθειάζουν τους αντικαταστάτες τους κι εκείνοι με τη σειρά τους ανταποδίδουν τις φιλοφρονήσεις. Το «φορτισμένο συγκινησιακά κλίμα» επικαλύπτει πολιτικές διαφορές, ιδεολογικές αποκλίσεις, μεγάλες υποσχέσεις, προσωπικές φιλοδοξίες και πικρίες. Τα πάντα βρίσκονται στην υπηρεσία του τελετουργικού που διαρκεί ελάχιστα για να παραδώσει τη σκυτάλη στη «σκληρή δουλειά» και να φέρει την «ώρα ευθύνης».

Στο υπουργείο Πολιτισμού όμως, το τελετουργικό ήταν ελαφρώς διαφοροποιημένο. Όχι μόνο επειδή, μετά από δεκαπέντε χρόνια ήρθε ξανά η «ώρα της ευθύνης» για τον κ. Αντώνη Σαμαρά, όσο και γιατί αρκετοί φίλοι του Μεσσήνιου πολιτικού βρέθηκαν εκεί για να τον υποστηρίξουν. Τα θερμά λόγια του κ. Μιχάλη Λιάπη δεν ήταν παρά η εμφανής προσπάθεια ενός έμπειρου πολιτικού να εναρμονιστεί με τα συναισθήματα του ακροατηρίου του.

Κατά τα άλλα το τελετουργικό διήρκεσε λίγο και αμέσως μετά ξεκίνησαν οι εκτιμήσεις κι οι αναλύσεις περί του πολιτικού μέλλοντος ενός πολιτικού που δύσκολα περνά απαρατήρητος – είτε με την πολιτική του στάση, είτε με το παρουσιαστικό του. Το πολιτικό παρασκήνιο θέλει τον κ. Σαμαρά να επανέρχεται σε υπουργική θέση, λόγω της στενής φιλίας του με τον Πρωθυπουργό, ο οποίος τον δικαίωσε για την υπομονή που επέδειξε τα χρόνια που βρισκόταν στο πολιτικό περιθώριο.

Όμως, η επαναφορά του στο πολιτικό προσκήνιο σηματοδοτεί κάτι βαθύτερο. Την τοποθέτηση ενός πολιτικού που εκφράζει τη συνέχεια του «καραμανλισμού» στην αίθουσα αναμονής πριν το δωμάτιο της διαδοχής. Κι είναι ίσως ο βασικός λόγος για την μάλλον άκομψη έκφραση ενθουσιασμού των υποστηρικτών του, που με την παρουσία τους στην αίθουσα του υπουργείου Πολιτισμού, απλώς εξέφρασαν τα συναισθήματα σημαντικής μερίδας ψηφοφόρων της ΝΔ.

Υπό αυτή την έννοια, η επαναφορά Σαμαρά είναι ενδιαφέρουσα για το εσωκομματικό παιχνίδι που θα λάβει χώρα, όταν ο κ. Καραμανλής αποφασίσει να ανοίξει το δρόμο της διαδοχής. Για την ώρα βέβαια, ο Μεσσήνιος πολιτικός υστερεί ισχυρών πολιτικών ερεισμάτων. Η κ. Ντόρα Μπακογιάννη έχει διευρύνει σαφώς την επιρροή της μετά το νέο ανασχηματισμό, γεγονός που επέτρεψε στον κ. Κωνσταντίνο Μητσοτάκη να μην αντιδράσει σε μια υπουργοποίηση που επί μακρόν αρνούνταν.

Άλλωστε, το τελευταίο διάστημα, τόσο η υπουργός των Εξωτερικών, όσο κι ο νέος υπουργός Πολιτισμού κάθε άλλο παρά ανταγωνιστικά διακείμενοι εμφανίζονταν. Σε κρίσιμες ώρες για τη ΝΔ, στη Βουλή, οι δυο πολιτικοί εθεάθησαν να συνομιλούν σε πολύ θερμό κλίμα, ενώ πάει καιρός που αποφεύγουν να δώσουν την παραμικρή αφορμή για περί του αντιθέτου συμπεράσματα.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ, 09.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Πέμπτη 8 Ιανουαρίου 2009

Αναδιάταξη δυνάμεων


Ο κ. Κώστας Καραμανλής άσκησε τελικώς το δικαίωμα που του παρέχει το Σύνταγμα. Έκανε τελικώς τον ανασχηματισμό που όλοι ανέμεναν και είχαν, εν πολλοίς, προεξοφλήσει. Υπό αυτή την έννοια, το γεγονός δεν εξέπληξε.

Εκείνο που προκαλεί έκπληξη είναι η απουσία του υπουργού Οικονομίας από το νέο κυβερνητικό σχήμα. Μετά τους κ.κ. Γιώργο Βουλγαράκη και Θεόδωρο Ρουσόπουλο, άλλος ένας εκ των στενών συνεργατών του πρωθυπουργού τέθηκε εκτός κυβέρνησης. Κρίνοντας κι από την αποχώρηση του κ. Μιχάλη Λιάπη θα σημείωνε κανείς ότι ο βασικός πυρήνας των προηγούμενων κυβερνήσεων Καραμανλή έχει ουσιαστικά συρρικνωθεί. Πρόκειται για εξέλιξη που προέκυψε αναγκαστικά.

Οι κ.κ. Βουλγαράκης, Ρουσόπουλος, Λιάπης, πλήρωσαν την εμπλοκή του ονόματός τους στις υποθέσεις του Βατοπεδίου και της Siemens. Παράπλευρες απώλειες, οι κ.κ. Πέτρος Δούκας και Αλέξανδρος Κοντός. Ο δε κ. Αλογοσκούφης πλήρωσε για τη δυσφορία που προκάλεσε σε μερίδα ψηφοφόρων της ΝΔ και της κοινωνίας ευρύτερα, η οικονομική κατάσταση της χώρας. Παράπλευρη απώλεια αυτής της δυσφορίας κι ο κ. Χρήστος Φώλιας που έχασε το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Ανάπτυξης και ακολούθησε με τη σειρά του τον κ. Αλογοσκούφη σε μια θέση εκτός του νέου κυβερνητικού σχήματος.

Δεδομένων όμως ότι η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης υπερψηφίστηκε πριν τις γιορτές και ο βασικός πυρήνας των δυο οικονομικών υπουργείων παρέμεινε σχεδόν ανέπαφος, ενισχύει την εκτίμηση ότι ο κ. Καραμανλής δεν αποφάσισε με γνώμονα την ορθότητα της ακολουθούμενης οικονομικής πολιτικής, αλλά με κριτήριο την εφαρμογή της από τους δυο επικεφαλής υπουργούς.

Στέλνοντας το μήνυμα ότι δεν είναι η πολιτική που απέτυχε, αλλά τα πρόσωπα που την άσκησαν, ο κ. Καραμανλής πετυχαίνει, αφενός να εμφανιστεί ιδεολογικά και πολιτικά συνεπής (ικανοποιώντας και τον κ. Κωνσταντίνο Μητσοτάκη που προ ημερών ζήτησε αυστηρότερα μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας και προώθηση των μεταρρυθμίσεων), αφετέρου να εκτονώσει το βαρύ εσωκομματικό κλίμα που δημιούργησαν κάποιοι χειρισμοί των κ.κ. Αλογοσκούφη και Φώλια (δευτερευόντως).

Επιπλέον, είναι εμφανής η πρόθεση του κ. Καραμανλή να αποκαταστήσει το ηθικό κύρος της κυβέρνησής του. Η απομάκρυνση όσων καθ’ οιοδήποτε τρόπο ενεπλάκησαν στις υποθέσεις Βατοπεδίου και Siemens αποτελεί και σε πρακτικό επίπεδο, συνέχεια του πρωθυπουργικού mea culpa που προηγήθηκε.

Κλείνοντας με τον τρόπο αυτό δυο ζητήματα που προκαλούσαν φθορά στην κυβέρνησή του, ο κ. Καραμανλής ξεκινά πλέον τη νέα χρονιά με στόχο να ανατάξει τις δυνάμεις του και να δώσει την μάχη για την αναστροφή του αρνητικού κλίματος που δημιουργήθηκε το τελευταίο διάστημα. Το αποτέλεσμα της νέας προσπάθειας θα κρίνει και τις μετέπειτα επιλογές του. Κατά πόσο δηλαδή θα υπάρξει πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, ή παράταση της κυβερνητικής θητείας.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 08.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Τρίτη 6 Ιανουαρίου 2009

Χρειάζεται... καπετάνιος


Η εξουσία δεν είναι συμπαθές τετράποδο για να το εγκαταλείψεις όταν το βαρεθείς. Αντιθέτως, η εξουσία λειτουργεί ως ισχυρό αφροδισιακό και όσοι την ασκούν δύσκολα την εγκαταλείπουν – πόσο μάλλον σε περιόδους που τα λογής μαγικά ματζούνια εμφανίζουν υστέρηση...

Θα ήταν λοιπόν αφελές να πιστέψουν ορισμένοι ότι ο Κώστας Καραμανλής θα εγκαταλείψει αμαχητί το Μαξίμου για να αποσυρθεί στα ιδιαίτερα της Ραφήνας. Παρ’ ότι σε δυσχερή θέση θα δώσει τη μάχη μέχρις εσχάτων κι ό,τι βγει. Το ίδιο άλλωστε έπραξε και πριν ενάμιση χρόνο κι ο Γιώργος Παπανδρέου. Κι εκεί που τα προγνωστικά έδιναν το ΠΑΣΟΚ στον Ευάγγελο Βενιζέλο, η ανατροπή έγινε και το κόμμα παρέμεινε στο «φυσικό κληρονόμο» του...

Παρά την πρώτη ανατροπή, ωστόσο, ουδείς φανταζόταν πριν ακριβώς από ένα χρόνο ότι σήμερα ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ θα ήταν εν αναμονή πρωθυπουργός. Για να ολοκληρωθεί όμως κι η δεύτερη ανατροπή πρέπει να αξιολογήσει τις πιθανότητες ανατροπής που υφίστανται και για τον Κώστα Καραμανλή. Και που ακόμα δεν έχουν εξαντληθεί...

Όταν μάλιστα η χώρα πλέει σε τρικυμιώδη θάλασσα το κύριο μέλημα είναι να έχει καπετάνιο. Καλός, κακός θα κριθεί στη μπονάτσα. Μέχρι εκείνη τη στιγμή ο Κώστας Καραμανλής είναι υποχρεωμένος να ασκήσει την εξουσία του - ακόμα ίσως και την... υπερεξουσία του.

Αυτό σημαίνει σκληρές κι επώδυνες αποφάσεις – δικαιολογημένες λόγω της κρισιμότητας των στιγμών; Σημαίνει τέλος στις αναζητήσεις συναινέσεων και ισορροπιών; Θα φανεί τις επόμενες μέρες. Είτε με τον πολυδιαφημισμένο ανασχηματισμό, είτε με αυστηρά μέτρα για την επιβολή του «νόμου και της τάξης», είτε με επώδυνα οικονομικά μέτρα στο παρά πέντε της οικονομικής χρεοκοπίας ή της προσφυγής στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο – όπως συνέστησε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.

Το σίγουρο είναι ότι ο πρωθυπουργός οφείλει να κλείσει ζητήματα. Κι επειδή από κάπου πρέπει να ξεκινήσει, η νέα επίθεση εναντίον αστυνομικού στον απόηχο των εκτεταμένων καταστροφών στο κέντρο της Αθήνας, δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για να ξεκαθαριστεί το θέμα του πανεπιστημιακού ασύλου. Είναι αυτονόητο πως όλοι οφείλουν να πάρουν θέση και αναλάβουν ευθύνες. Το ποιος θα κερδίσει τη μάχη των εντυπώσεων ενδιαφέρει μόνον όσους προσβλέπουν σε αυτές. Η κοινωνία απαιτεί να δοθεί ένα τέλος στη «κωμικοτραγωδία», προτού εξελιχθεί σε σκέτη τραγωδία.

Άμεσα θα πρέπει να κλείσει και την ανασχηματισμολογία. Είτε κάνοντας τον ανασχηματισμό, είτε ξεκαθαρίζοντας ότι εν μέσω θαλασσοταραχής οι θέσεις του πληρώματος δεν αλλάζουν. Πόσο μάλλον όταν τα κύματα που σφυροκοπούν το κυβερνητικό σκάφος δεν είναι μόνο τα γνωστά, αλλά κι όσα έρχονται από το Αιγαίο και το άγνωστο Φαρμακονήσι...

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ, 06.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Κυριακή 4 Ιανουαρίου 2009

Ζήτημα συνείδησης


Ο κ. Κάρολος Παπούλιας δεν χρειάζεται συστάσεις. Προτού ακόμα αναλάβει την Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας οι πολίτες τον αναγνώριζαν ως αντιπροσωπευτικό δείγμα μιας γενιάς πολιτικών που αντιλαμβάνονταν την πολιτική ως προσφορά στην πατρίδα και την κοινωνία. Που κατανοούσαν την συμμετοχή στο πολιτικό γίγνεσθαι ως προϋπόθεση κοινωνικής προόδου κι όχι μέσο προσωπικού πλουτισμού και καταξίωσης.

Ως εκ τούτου, τα λόγια του στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμα έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα, λόγο της αξιοπιστίας του ανδρός που του εκφράζει. Κι είναι ίσως ο μόνος που μπορεί να πει πως «για να αντιμετωπισθούν οι ηθικές, πολιτικές και οικονομικές προκλήσεις της εποχής, απαιτείται απ’ όλους η εμπέδωση μιας νέας πολιτιστικής και πολιτικής συνείδησης τόσο ατομικής, όσο και συλλογικής, καθώς και η ενεργοποίηση της κοινωνίας στο σύνολό της» και να έχει σοβαρές ελπίδες να εισακουστεί από την ελληνική κοινωνία.

Διότι κατ’ αρχήν, τα λόγια εμπεριέχουν και πολιτική ωριμότητα να διαγνώσει και να εντοπίσει την ουσία του προβλήματος σήμερα, αλλά το κυριότερο, την ειλικρίνεια ενός πολιτικού που στη Δύση της πολιτικής του σταδιοδρομίας διαπιστώνει πως ό,τι η δική του γενιά οικοδόμησε απ’ τα συντρίμμια, πάνω σε μια βάση αξιών και οραμάτων, η επόμενη γενιά τα διαχειρίστηκε και η παρούσα γενιά τα γκρεμίζει. Με αποτέλεσμα, τώρα, να χρειάζεται πάλι να τεθεί σε λειτουργία μια νέα διαδικασία πολυεπίπεδης ανασυγκρότησης που μόνο η επερχόμενη γενιά μπορεί να δημιουργήσει.

Κατέχοντας το ανώτατο τιμητικό αξίωμα που επιφυλάσσει για ένα πολιτικό η άμεση εμπλοκή του με τα κοινά, ο κ. Παπούλιας είναι ίσως από τους ελάχιστους που βιώνει με τον πλέον δραματικό τρόπο τη σημερινή κατάπτωση των θεσμών, την αναξιοπιστία του πολιτικού συστήματος, τα αδιέξοδα της Παιδείας, τη χαμένη εμπιστοσύνη της Δικαιοσύνης, την αντιδημοκρατική λειτουργία της Αστυνομίας, την ηθική απαξίωση της Εκκλησίας, την αποσάθρωση του συνδικαλιστικού κινήματος, την υποβάθμιση του Περιβάλλοντος, τον ανεξέλεγκτα παρεμβατικό ρόλο των ΜΜΕ, τον κυνισμό του κεφαλαίου, την ανασφάλεια των εργαζομένων, την αποθέωση του «εγώ» σε μια κοινωνία που αδιαφορεί για το «εμείς».

Θα ήθελε, προφανώς, ο κ. Παπούλιας, η νέα χρονιά να σηματοδοτήσει την επιστροφή της πολιτικής στο σημείο που εκείνος τη συνάντησε όταν αποφάσιζε να την υπηρετήσει. Τότε που η δική του ενεργοποίηση, αλλά και του συνόλου της κοινωνίας, είχε καθαρά ανιδιοτελή χαρακτήρα και αποσκοπούσε στη διαμόρφωση μιας δίκαιης κοινωνίας, αξιοκρατικής, ίσων ευκαιριών, άμβλυνσης των ανισοτήτων και προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών.

Ίσως μόνον έτσι να ένιωθε το αίσθημα της ικανοποίησης πως οι θυσίες της γενιάς του για μια καλύτερη Ελλάδα δεν πήγαν τελικά χαμένες.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 4.1.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Σάββατο 3 Ιανουαρίου 2009

Ανασχηματισμός "μηδενικού αθροίσματος"


Σχεδόν μονότονα τα κυβερνητικά στελέχη υπενθυμίζουν ότι «ο ανασχηματισμός είναι αποκλειστικό δικαίωμα του πρωθυπουργού». Από τα λόγια όμως στην πράξη η απόσταση φαντάζει μεγάλη. Ο κ. Κώστας Καραμανλής εμφανίζεται περιορισμένος να ασκήσει το… δικαίωμά του, ή ακόμα να επιλέξει να μην το ασκήσει. Πρόκειται μάλλον για ένα δικαίωμα που ο πρωθυπουργός έχει μόνο στα χαρτιά. Για ένα αναφαίρετο δικαίωμα που του αφαιρέθηκε.

Έντεχνα, τα ΜΜΕ καλλιέργησαν ένα κλίμα που μοιραία περιόρισε τον ορίζοντα της πρωθυπουργικής πρωτοβουλίας. Συζητώντας και αναλύοντας επί μακρόν τον ανασχηματισμό, ωσάν να είναι το μοναδικό κυβερνητικό καθήκον ενός πρωθυπουργού, ωσάν να είναι το μοναδικό του μέλημα, δημιούργησαν μια κατάσταση «μηδενικού αθροίσματος».

Αν ο πρωθυπουργός προχωρήσει τελικά σε ανασχηματισμό – που είναι ήδη προεξοφλημένος – θα είναι κάτι το «αναμενόμενο» αν όχι «επιβεβλημένο». Σίγουρα όμως δεν θα είναι έκπληξη. Αν ο πρωθυπουργός επιλέξει τελικώς να αναβάλει τον ανασχηματισμό θα εμφανίζεται ως δέσμιος εσωκομματικών ισορροπιών και συνεπώς αδύναμος να χρησιμοποιήσει το «ισχυρό χαρτί» του, όποτε εκείνος κρίνει σκόπιμο.

Δεν όμως μόνο αυτό το πρόβλημα. Πολύ χειρότερα, ο πολυδιαφημισμένος ανασχηματισμός καλλιέργησε στο κυβερνητικό στρατόπεδο προσδοκίες ανάκαμψης, ενώ έθεσε σε κατάσταση αναμονής βουλευτές που δεν υπουργοποιήθηκαν τα πέντε τελευταία χρόνια. Δόθηκε η εντύπωση πως με την κίνηση του ανασχηματισμού ο πρωθυπουργός θα πετύχαινε με ένα σπάρο δυο τρυγόνια και θα ως δια μαγείας θα άλλαζε την κατάσταση.

Πολλοί, ίσως και με τη δική του ανοχή, πόνταραν πολλά σε αυτή την κίνηση. Έγινε λόγο για «σαρωτικό ανασχηματισμό», έγινε λόγο για «τελευταίο χαρτί» για «ύστατη κίνηση». Διαπιστώνεται ότι ούτε «σαρωτικός ανασχηματισμός» μπορεί να γίνει, ούτε το «τελευταίο χαρτί» Καραμανλή μπορεί να είναι. Όχι μόνο γιατί έμπειρα και προβεβλημένα στελέχη δεν θέλουν να εγκαταλείψουν τα πόστα τους, όπου η παραμονή τους, στην παρούσα συγκυρία είναι επιβεβλημένη. Αλλά και γιατί ένας
ανασχηματισμός από μόνος τους δεν αρκεί. Είναι σαφές ότι χρειάζεται μια ακολουθία μεθοδευμένων και στοχευμένων κινήσεων για να αλλάξει η εικόνα της κυβέρνησης, για να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στη ΝΔ και τον κ. Καραμανλή. Ο ανασχηματισμός μπορεί να είναι το πρώτο βήμα, αλλά πάντως δεν είναι η κατάληξη.

Έτσι, όπως ήρθαν τα πράγματα είναι πολύ πιθανό ο ανασχηματισμός να έχει μετατραπεί σε κίνηση με αυξημένο πολιτικό ρίσκο, καθώς είναι πολύ πιθανό τελικά να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα, απ’ όσα ενδεχομένως θα έλυνε. Διότι τις όποιες προσδοκίες καλλιεργήθηκαν είναι βέβαιο που δεν θα τις ικανοποιήσει στο ακέραιο.

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 03.01.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...