Σελίδες

Τρίτη 13 Ιανουαρίου 2009

Αναζήτηση νέας στρατηγικής


Τα εδάφη κατακτώνται, συνήθως με πόλεμο..., και αναγνωρίζονται με διεθνείς συμβάσεις. Ως εκ τούτου, οι διεθνείς συνθήκες δεν αναθεωρούνται μονομερώς. Κι αν αμφισβητούνται, αυτό γίνεται αποκλειστικά δια της βίας, ή της απειλής χρήσης βίας.

Προ ημερών, από το ακριτικό Αγαθονήσι, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας χαρακτήρισε τη θεωρία των «γκρίζων ζωνών», ως καινοφανή κατασκευή της Τουρκίας. Δεν είχε άδικο. Τέτοια θεωρία είναι νομικά ατεκμηρίωτη. Η συνθήκη της Λωζάνης (1923) και η Συνθήκη των Παρισίων (1948) καθορίζουν τα όρια της ελληνικής εδαφικής κυριαρχίας. Το έδαφος προσδιορίζει και τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα σε αέρα και θάλασσα.

Η Τουρκία κατά την προσφιλή της τακτική αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία νησίδων και βραχονησίδων που δεν αναφέρονται ονομαστικά στις δυο διεθνείς συμβάσεις και κατ’ επέκταση τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο. Όμως, οι Συνθήκες είναι σαφείς. Όλα τα νησιά, νησίδες, πέραν των τριών μιλίων των μικρασιατικών ακτών ανήκουν στην Ελλάδα. Ενδεικτικά αναφέρονται ορισμένα. Τα υπόλοιπα εμπίπτουν στο γενικό κανόνα. Οι εξαιρέσεις (Ίμβρος, Τένεδος) αναφέρονται ονομαστικά, αποδεικνύοντας τη σαφήνεια της Συνθήκης.

Κατά συνέπεια, το επιχείρημα που χρησιμοποιεί η Τουρκία είναι παντελώς ανυπόστατο. Είναι αδύνατο να υποστηριχθεί νομικά για αυτό και δεν προσφεύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης – που θα καλούνταν να επιλύσει μια ανύπαρκτη διακρατική διαφορά.

Απόρροια της νομικής αδυναμίας της Τουρκίας είναι η προσφυγή στη βία. Από το 1974 που ξεκίνησε να εφαρμόζει μια στρατηγική αναθεώρησης του νομικού καθεστώτος στο Αιγαίο, η Τουρκία χρησιμοποιεί κάθε μέσο και τρόπο για να εξαναγκάσει την Ελλάδα να αποδεχθεί εκπτώσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της. Τρεις φορές ο τρόπος της, οδήγησε τις δυο χώρες στα πρόθυρα πολεμικής σύρραξης. Και στις περιπτώσεις, ωστόσο, αποδείχθηκε πως το κόστος της πολεμικής αναμέτρησης που θα προκαλούνται θα ήταν δυσανάλογο του επιδιωκόμενου οφέλους. Πρωταρχικό μέλημα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων ήταν να καλλιεργεί αυτή την αίσθηση, επί της οποίας στηρίζεται η στρατηγική της αποτροπής.

Παράλληλα, όμως, οι τρεις κρίσεις έδειξαν ότι η στρατηγική της αποτροπής μεμονωμένα δεν λύνει το πρόβλημα. Διότι, η αποτροπή λειτουργεί αποτελεσματικά μόνον όταν ο αντίπαλος δεν αναλαμβάνει δράση. Η Τουρκία όμως δρα συνεχώς με χαμηλότερης έντασης άσκηση βίας, που τελικά μεταφέρει το δίλημμα κλιμάκωσης και πρόκλησης ολοκληρωτικού πολέμου στην ελληνική πλευρά.

Στην επιθετική στρατηγική της Τουρκίας που είναι ένας συνδυασμός εκβιασμού (blackmail), περιορισμένου, ανατρέψιμου πλήγματος (limited – reversible probe), ελεγχόμενης πίεσης (controlled pressure) και τετελεσμένου (fait accompli), η Ελλάδα δεν έχει συγκροτήσει ακόμα την αμυντική στρατηγική εκείνη που θα αναστείλει ή εξαλείψει την αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας στο Αιγαίο. Κι αυτός είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος...

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ 13.01.2008)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...

Δεν υπάρχουν σχόλια: