Συμπαθής, αλλά "ρεαλιστής"

Όσοι (ελάχιστοι είναι αλήθεια στην Ελλάδα) γνωρίζουν καλά και μελετούν την τουρκική εξωτερική πολιτική, γνωρίζουν πως ο νέος υπουργός των Εξωτερικών κ. Αχμέτ Νταβούτογλου δεν είναι άλλο ένα «γεράκι» που τίθεται επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας και απειλεί την Ελλάδα. Ο συμπαθής πρώην διπλωματικός σύμβουλος του Ταγίπ Ερντογάν, ελάχιστα έχει ασχοληθεί με την Ελλάδα και την Κύπρο, διότι απλά δεν θεωρεί ότι υπάρχει «δυτικός κίνδυνος» απ’ την Τουρκία.

Ωστόσο, το ότι δεν είναι «γεράκι», δεν σημαίνει ότι ο κ. Νταβούτογλου δεν είναι ρεαλιστής. Υπό αυτή την έννοια δεν προσεγγίζει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις με όρους «αγαθών προθέσεων», αλλά όρους «εθνικού συμφέροντος». Στην ερώτηση αν το συμφέρον της Τουρκίας ευνοεί μια πολιτική εντάσεων στο Αιγαίο, η απάντηση δεν είναι του απόλυτου «ναι» ή του απόλυτου «όχι» και εξαρτάται από τη στάση που θα τηρήσουν στο εξής Αθήνα και Λευκωσία.

Κάτι τέτοιο πάντως, προϋποθέτει καλή και σε βάθος γνώση του τρόπου που η νέα ηγεσία του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών αντιλαμβάνεται και υπηρετεί το εθνικό συμφέρον της Τουρκίας. Ο κ. Νταβούτογλου σε καμία περίπτωση δεν θα θελήσει να αντιπαρατεθεί με το διπλωματικό κατεστημένο που διαχρονικά θεωρεί απαραίτητη τη συντήρηση της έντασης στο Αιγαίο, για να συντηρούνται οι τουρκικές αξιώσεις στο Αιγαίο και την παραμονή των κατοχικών στρατευμάτων στη Βόρεια Κύπρο, για να μην υπάρχουν οχλήσεις στο νοτιοανατολικό μαλακό υπογάστριο της Τουρκίας.

Έτσι, θα κάνει το χατήρι σε «διπλωμάτες» και «στρατιωτικούς», όχι επειδή πιστεύει στην πολιτική της «έντασης», όσο γιατί δεν ενοχλεί τους σχεδιασμούς του, την ίδια ώρα μάλιστα που εμφανίζει μια εκ του ασφαλούς διαφοροποίηση απ’ τις επιταγές της Δύσης (ΗΠΑ, ΕΕ).

Εξάλλου, η χειραφέτηση της Τουρκίας από τις «δυτικές εξαρτήσεις» αποτελεί την πεμπτουσία της νέας τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, την οποία φιλοτέχνησε τα τελευταία χρόνια ο κ. Νταβούτογλου και ανάγκασε το Μπαράκ Ομπάμα να επιλέξει, την Τουρκία, ως πρώτη τρίτη χώρα που θα επισκέπτονταν επίσημα.

Κατ’ επέκταση μια χειραφετημένη από «δυτικές εξαρτήσεις» Τουρκία, λειτουργεί ως «γέφυρα» σε διαφορετικούς «γεω-πολιτισμικούς» πόλους, ήτοι της Δύσης, της Μέσης Ανατολής, το Μουσουλμανικού κόσμου και της Κεντρικής Ασίας και υπηρετεί την αντίληψη του «Στρατηγικού Βάθους» που εισήγαγε στην τουρκική διπλωματία, ο κ. Νταβούτογλου.

Με την έξωθεν καλή μαρτυρία της «αυτόνομης», «ανεξάρτητης», «περιφερειακής δύναμης», η Άγκυρα ανέκτησε προσβάσεις σε ένα προνομιακό για την Τουρκία γεωπολιτικό χώρο, αυξάνοντας τα διαπραγματευτικά ερείσματα έναντι των δυτικών συμμάχων της. Έτσι, διεύρυνε την ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής της, ιεραρχώντας διαφορετικά τις προτεραιότητές της, στις οποίες σε καμία περίπτωση δεν είναι το Αιγαίο και το Κυπριακό...

Π.Κ.Μαυρίδης

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΕΞΠΡΕΣ, 10.05.2009)
Για προβολή pdf, κλικ στον τίτλο...